Category: संत-विचार

संतशिरोमणी नामदेव महाराज यांच्याशी मुक्त संवाद... नाचू कीर्तनाचे रंगी। ज्ञानदीप लावू जगी॥ अशी प्रतिज्ञा करीत संपूर्ण मानवजातीला बुद्धिवादी - विवेकी सहज समजणारा सोपा भक्तिमार्ग दाखविणार्‍या संत नामदेवांना सर्वप्रथम माझा साष्टांग...

महिला संतमालिकेत मुक्ताबाई यांचा जीवनसंघर्ष आणि या संघर्षातून आलेली ज्ञानदृष्टी अलौकिक आहे. अत्यंत कमी वयात त्यांच्यावरील आई-वडिलांचे छत्र हरपले. हे छत्र सुद्धा नैसर्गिक आपत्तीमुळे नव्हे, तर तत्कालीन वर्चस्ववादी व्यवस्थेने त्यांना...

वर्णाभिमान विसरण्यासाठी पंढरपूरच्या वाळवंटात जो खेळ मांडलेला आहे, त्या खेळातील जे महत्त्वाचे खेळाडू होते, त्यात महिला संत निर्मळा एक होत्या. त्यांनी कर्मकांड नाकारून भगवंताच्या नामाचा सोप्पा पर्याय स्वतः निवडला आणि...

महाराष्ट्रातील प्रबोधन चळवळीत वारकरी संप्रदायाचे मोठे योगदान आहे. त्यात स्त्रीसंतांची कामगिरीही उल्लेखनीय आहे. या स्त्रीसंतांमध्ये जनाबाई यांची धिटाई खूपच ठळकपणे दिसणारी आहे. विशेषतः स्त्रियांच्या भावभावनांना त्यांनी आपल्या अभंगातून थेटपणे मांडले...

संत चोखा मेळा यांची धाकटी बहीण निर्मळा यांचे संतमालिकेतील स्थान अत्यंत महत्त्वाचे आहे. संत बंका यांच्या त्या पत्नी होतं. सध्याच्या बुलढाणा जिल्ह्यातील मेहुणाराजा हे त्यांचे मूळ गाव. याच गावातील निवृत्ती...

सामाजिक असमानता, अंधश्रद्धा, भोंदूगिरीविरोधात साडेसातशे वर्षांपूर्वी वारकरी संतांनी पहिली आरोळी पंढरपूरच्या वाळवंटात ठोकली. नामदेव, ज्ञानदेवांपासून ते वारकरी संप्रदायाचा कळस म्हणून ओळखल्या गेलेल्या संत तुकाराम महाराजांपर्यंत आणि संत जनाबाईंपासून ते बहिणाबाई...